…ประสบการณ์การเรียนปริญญาเอกของ “รุ่นพี่” มีคุณค่าอย่างยิ่งสำหรับ “รุ่นน้อง” ที่กำลังเพียรหาวิธีที่จะตามไปให้ถึงยังปลายทาง วันนี้เราได้รับการแบ่งปันประสบการณ์การเรียนปริญญาเอก จาก ดร.กมลพรรณ ชุมพล ดร.สาวคนเก่งที่เพิ่งสำเร็จการศึกษาจากไอร์แลนด์มาหมาด ๆ ไปพบปะและพูดคุยกับเธอพร้อมกัน…

สวัสดีค่ะ ช่วยแนะนำตัวนิดนึงค่ะ

สวัสดีค่ะ ชื่อเหมียวนะคะ จบการศึกษาระดับปริญญาตรี วิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาฟิสิกส์จากมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ หลังจากนั้นได้เข้าทำงานที่สถาบันมาตรวิทยาแห่งชาติ และทำงานอยู่ที่นั่น 4 ปี ก่อนที่จะได้รับทุนการศึกษาพระราชทานจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทสาขา NanoBio Science ที่ University College Dublin

หลังจบการศึกษาระดับปริญญาโทหลักสูตร 1 ปี ก็ได้รับทุนเพื่อศึกษาต่อในระดับ ปริญญาเอก ภาควิชาเคมีสาขา Photochemistry & Nanophotonics จาก Trinity College Dublin ปัจจุบันรับตำแหน่งนักวิเคราะห์ทางด้านการวัดเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ด้าน AR/VR ประจำอยู่ที่สาขา Cork ประเทศไอร์แลนด์ค่ะ

ทำไมถึงตัดสินใจมาเรียนปริญญาเอกคะ

ที่ตัดสินใจมาเรียนปริญญาเอกเพราะมีความคิดว่าอยากสร้างอะไรใหม่ ๆ ให้กับโลกใบนี้ ที่เลือกเรียนสายวิทย์มาตลอดเพราะคิดว่าวิทยาศาสตร์เป็นสิ่งที่ใกล้ตัว ถ้ามองไปรอบ ๆ ตัวเราจะเห็นนวัตกรรมใหม่ ๆ เกิดขึ้นอยู่ตลอดทุก ๆ วัน ส่วนหนึ่งก็มาจากความอยากรู้อยากเห็น ว่าเป็นไปได้ไหมหากเราจะสร้างสิ่งนี้ และสเต็ปถัดมาก็จะเป็นการลองคิดหาวิธี และสุดท้ายก็ลงมือทำ แน่นอนว่าการเรียนปริญญาเอกเราจะต้องพบเจอขั้นตอนวิธีปฏิบัติเหล่านี้ เราจะสร้างสิ่งใหม่ ๆ ที่ไม่มีใครเคยสร้างหรือค้นพบมาก่อน พอเราทำได้เราจะรู้สึกว่าเป็นอะไรที่วิเศษมาก

ทำ thesis เรื่องเกี่ยวกับอะไร

หัวข้อวิจัยที่ทำ เกี่ยวกับการศึกษาการถ่ายโอนพลังงานในระดับนาโนของวัสดุพลาสโมนิกส์ (plasmonic materials) เมื่อทำปฏิกิริยากับแสงที่ความยาวคลื่นเฉพาะ ในงานวิจัยนี้เรามีโอกาสได้ลงมือปฏิบัติหลายอย่างมาก เริ่มตั้งแต่การสร้างวัสดุพลาสโมนิกส์ โดยใช้เทคนิคอิเล็คตรอนบีมลิโทรกราฟี (Electron-Beam Lithography) การวิเคราะห์คุณสมบัติของวัสดุโดยใช้เทคนิคพิเศษที่มีความละเอียดสูง อีกทั้งได้ทำการศึกษาว่าพลังงานระดับนาโนนั้นสามารถก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีของวัสดุใกล้เคียงได้หรือไม่ ซึ่งงานวิจัยที่เราค้นพบสามารถนำไปประยุกต์ใช้งานในหลายด้าน เช่น การประดิษฐ์ชิปอ่านข้อมูลความเร็วสูง หรืออาจจะนำไปใช้เป็นตัวตรวจจับความไวสูง (highly sensitive sensors) สำหรับสารละลายชีวภาพที่ปกติตรวจเจอได้ยาก เป็นต้น

ปริญญาเอกที่เรียนเป็นหลักสูตร 4 ปีค่ะ ซึ่งปีที่เรากำลังจะส่งเล่มยื่นขอจบการศึกษานั้น เจ้ากรรมดันเป็นช่วงที่โควิด-19 ระบาดหนักจนรัฐฯ ที่นี่สั่งล็อคดาวน์ทั่วประเทศ แต่โชคดีที่ทางมหาวิทยาลัยได้เล่งเห็นถึงปัญหาว่าอาจจะส่งผลถึงการทำวิจัยของนักเรียนปริญญาเอก จึงได้เปิดโอกาสให้มีการเลื่อนขยายเวลาส่งเล่มธีสีสออกไป โดยเราขอยื่นขยายเวลาไป 4 เดือน และหลังจากที่ส่งเล่มไปแล้ว 2 เดือนถัดมา คณะกรรมก็ได้นัดสอบปกป้องวิทยานิพนธ์ เมื่อการสอบเสร็จสิ้นก็มีแก้เล่มเล็กน้อย หากให้นับรวมเวลาที่ได้รับอนุมัติวุฒิปริญญาเอกก็จะเป็น 4 ปี 8 เดือนค่ะ จริง ๆ ทางมหาวิทยาลัยได้ส่งแบบฟอร์มเชิญเข้าร่วมพิธีรับปริญญาทาง Zoom ด้วยแต่ด้วยความที่อยากถ่ายรูปแบบตัวเป็น ๆ เลยขอเลื่อนการรับปริญญาไปก่อน จนเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมาได้เข้าพิธีรับปริญญาด้วยตัวเอง ถือว่าเป็นการเสร็จสิ้น และได้จบการศึกษาระดับปริญญาเอกสมบูรณ์แล้วค่ะ

ขอย้อนถามว่า ระหว่างเรียนพบเจออุปสรรคหรือปัญหาอะไรบ้างไหมคะ

ใครเรียนปริญญาเอกอาจจะต้องมีสักครั้งที่เกิดความรู้สึกท้อแท้ที่ผลวิจัยไม่เป็นไปตามสมมติฐานที่ตั้งไว้ ทำให้เกิดความเครียด ท้อแท้ จนอยากจะหยุดไว้ พอแค่นี้ มันเป็นอุปสรรคที่เกิดขึ้นทางจิตใจค่ะ ซึ่งเกิดขึ้นบ่อยในระหว่างทางของการเรียนปริญญาเอก เราจะใช้วิธีหยุดพักสมอง สักสองสามวัน แล้วกลับมาทบทวนงานของเราอีกครั้งว่ามีอะไรผิดพลาด หากเราเพิ่มเติม หรือปรับปรุงวิธีวิจัย ผลจะเป็นอย่างไร สุดท้ายเราจึงได้ข้อคิดว่า การทำงานวิจัยควรคิดให้รอบด้าน มีแผนหนึ่งแล้ว ต้องมีแผนสองสามสี่ไว้ด้วย ถึงจะรู้ช้า แต่ถ้ามองกลับไปเราคิดว่านี่คือประสบการณ์ชีวิตที่มีค่าระหว่างเรียนปริญญาเอก และแน่นอนว่าทักษะนี้จะสามารถนำไปใช้ได้กับการประกอบอาชีพในอนาคต

คิดว่าเพราะปัจจัยอะไรที่ทำให้คุณเรียนสำเร็จ

โดยส่วนตัวมองว่าการเรียนปริญญาเอกเป็นการทำงานรูปแบบหนึ่ง นักเรียนปริญญาเอกจะใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเรียนรู้ด้วยตัวเอง ทั้งทางปฏิบัติและทฤษฎี ไม่มีใครมาคอยจ้ำจี้จ้ำไชเรา ทุกอย่างเราต้องวางแผนงานด้วยตัวเอง ต่อให้ PI (Principal Investigator) จะมอบหมายหัวข้องานคร่าว ๆ ให้เรา แต่เราก็ต้องมีแผนสำรองไว้ด้วย นอกจากนี้ถ้าอยากเรียนจบให้ได้ตามแผน การมีระเบียบวินัยในตัวเองจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างมาก ซึ่งสิ่งเหล่านี้แหละค่ะที่เราพยายามทำมาตลอด 4 ปี อาจจะมีเกเรไปบ้าง แต่ในที่สุดก็ช่วยผลักดันให้เราเรียนจบได้ตามเป้าหมายที่ตั้งไว้

ปัจจุบัน ได้ใช้ทักษะ ความรู้จากการเรียนมาประยุกต์ใช้กับงานหรือไม่ อย่างไรบ้าง

ด้วยตำแหน่งงานปัจจุบันที่กำลังทำอยู่ เกี่ยวข้องกับการใช้เครื่องมือวิเคราะห์ที่หลากหลาย มีทั้งการถ่ายภาพ การวิเคราะห์ลักษณะทางกายภาย และคุณสมบัติเชิงแสงต่าง ๆ ของวัสดุลงลึกไปถึงระดับนาโน การทำงานด้านวิเคราะห์วัสดุเหล่านี้ทำให้เราได้มีโอกาสดึงศักยภาพต่าง ๆ ที่เราได้สั่งสมมาในช่วงที่เราเรียนปริญญาเอกมาใช้ เพื่อให้ได้ผลการวัด และวิเคราะห์อย่างมีคุณภาพมากที่สุด

สุดท้าย มีข้อคิดอะไรอยากฝากอะไรไว้ให้ผู้ที่กำลังเรียนปริญญาเอกอยู่ไหมคะ

การเรียนปริญญาเอกให้ประสบผลสำเร็จ จำเป็นต้องอาศัยทักษะรอบด้าน ทั้งด้าน soft skills เช่น ความมีวินัยในตนเอง ความขยัน ความอดทนในหลาย ๆ เรื่อง รวมไปถึงการวางแผนการทำงานอย่างเป็นระบบระเบียบเพื่อให้การทำวิจัยบรรลุผลตามเป้าหมาย นอกเหนือไปจากนี้สิ่งที่ขาดไม่ได้ก็คือ technical skills โดยส่วนตัวมองว่าทักษะนี้เป็นตัวแปรสำคัญที่จะบ่งบอกถึงคุณภาพของงานวิจัยที่เรากำลังทำอยู่ ยิ่งเรามีความเชี่ยวชาญในทักษะนี้มากเท่าไร ทั้งในด้านทฤษฎีและปฏิบัติ โอกาสที่เราจะได้ผลการวิจัยที่สำเร็จเป็นรูปธรรมก็มากยิ่งขึ้น

และเพราะความตั้งใจในการพัฒนาทักษะต่าง ๆ เหล่านี้อยู่ตลอดในช่วงที่ทำวิจัยปริญญาเอก จึงส่งผลให้เราได้มีโอกาสเข้าไปทำงานกับบริษัทใหญ่อย่าง Meta ไปเป็นส่วนหนึ่งในการทำวิจัย และพัฒนาผลิตภัณฑ์และเทคโนโลยีแห่งโลกเสมือนที่กำลังจะเข้ามามีบทบาทสำคัญกับโลกในอนาคต ถึงจุดนี้ ก็ถือว่าเราได้ประสบความสำเร็จไปอีกขั้นหนึ่ง จะเรียกว่าเกินความคาดหวังก็ไม่ผิดนัก

เราขอเป็นกำลังใจให้ทุกท่านที่กำลังเรียนปริญญาเอก หรือกำลังให้ความสนใจที่จะเรียนต่อระดับปริญญาเอก เราเป็นเพียงคนธรรมดาคนหนึ่ง ไม่ได้มีความอัจริยะ แต่มีความฝัน และความอุตสาหะเป็นเลิศ หากเราผ่านความท้าทายต่าง ๆ ในช่วงปริญญาเอกมาได้ เราเชื่อว่าทุกคนก็ทำได้เช่นกันค่ะ

ท้ายสุดนี้ขอโอกาสประชาสัมพันธ์เพจที่เราทำขึ้นมาเพื่อแบ่งปันความรู้ และเทคนิคการได้ทุนการศึกษาของเราตั้งแต่ระดับปริญญาโท และปริญญาเอก รวมไปถึงการใช้ชีวิตในต่างแดน และการฝึกภาษาอังกฤษสำหรับคนงบน้อย หากใครสนใจ แวะเข้าไปอ่าน ไปทักทายกันได้ที่เพจ https://www.facebook.com/soitsjustastory

ขอขอบคุณเพจ “ก็แค่ปริญญาเอก” ที่ให้พื้นที่แบ่งปันประสบการณ์ด้านการศึกษาปริญญาเอก และหวังว่าบทสัมภาษณ์นี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านนะคะ

…เพจก็แค่ปริญญาเอก ขอแสดงความยินดีกับ ดร.เหมียว และขอบคุณสำหรับการแบ่งปันประสบการณ์ และข้อคิดมุมมองที่เป็นประโยชน์อย่างยิ่งกับเราค่ะ

เพจก็แค่ปริญญาเอก ยินดีเปิดพื้นที่สำหรับการแบ่งปัน เชิญชวน inbox มาหาเรา เพื่อแบ่งปันประสบการณ์การเรียนปริญญาเอกให้กับเพื่อน ๆ คนอื่นกันนะคะ