…พบกับแขกรับเชิญคนล่าสุดของเพจก็แค่ปริญญาเอก ดร.สาวสวยคนเก่ง ดร.เจน ชมพูนุท เกษมเศรษฐ์ Doctor of Engineering สาขา Industrial Engineering and Management จากสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย (Asian Institute of Technology, AIT) ปัจจุบัน เป็นอาจารย์ประจำ ตำแหน่งผู้ช่วยศาสตราจารย์ สังกัดภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มาแบ่งปันประสบการณ์การเรียนปริญญาเอกของเธอ ไปทำความรู้จักกับเธอกัน…

ทำไมถึงตัดสินใจมาเรียนปริญญาเอก

คำถามนี้ต้องตอบตามจริงใช่ไหมคะ (หัวเราะ) คือจริงๆ แล้ว ตอนที่เรียนโทเคยตั้งใจไว้ว่า จะไม่เรียนต่อแล้วค่ะ แต่พอตอนที่ทำวิทยานิพนธ์จนเสร็จแล้ว ก็รู้สึกว่า เราน่าจะเรียนเอกไหวนะ อะไรประมาณนั้น ก็เลยลองปรึกษาอาจารย์ที่ปรึกษาดูเรื่องเรียนต่อปริญญาเอก

ทีแรกอาจารย์ก็แนะนำให้หาทุนที่อื่นดู เพราะตอนนั้นทุนเรียนต่อปริญญาเอกที่ AIT ไม่ค่อยจะได้กันเยอะ แต่ปรากฏว่า ในที่สุดเราได้ทุนที่ AIT มา แต่ได้แค่เรียนค่ะ ส่วนค่าใช้จ่ายอื่นเค้าไม่มีให้ ก็เลยต้องชะลอทุนไว้ก่อน เพื่อออกไปทำงาน ระหว่างที่ทำงานอยู่นั้น ก็พยายามหาทุนที่อื่นๆ และลองสมัครตำแหน่งอาจารย์ไปด้วยค่ะ  

ตอนนั้น จริงๆ ก็เกือบจะถอดใจแล้ว เพราะที่บ้านบอกว่า เรียนเอกต้องหาทางเรียนเองนะ คุณพ่อบอกว่า โตแล้วต้องหาทางไปเรียนต่อเอง ท่านคิดว่าแค่ปริญญาโทก็น่าจะสามารถเลี้ยงดูตัวเองได้แล้ว ก็เลยเกือบจะต้องสละทุนที่ได้มา เพราะไม่แน่ใจว่า ถ้าลาออกจากงานเพื่อไปเรียน จะพอกับค่าใช้จ่ายไหม ต้องหางานพิเศษทำ จะทำได้ไหม จะอยู่ไหวไหม คิดมากต่างๆ นานา

ตอนที่จะสละสิทธ์ทุนค่าเรียนที่ AIT พอดีมีเพื่อนคนหนึ่ง บอกว่า เราอะโชคดีนะ ที่เค้าให้ทุน ถึงแม้จะเป็นแค่ค่าเรียน เหมือนเรียนฟรี มันมีอีกหลายคน ที่เค้าอยากจะได้โอกาสแบบเรา แต่เค้าก็ไม่มีโอกาส เราก็เลยคิดหนัก แต่มาโชคดีว่า ช่วงนั้นได้ไปบรรจุเป็นอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งพอดี และสามารถลาไปเรียนได้ ก็เลยได้โอกาสเข้าไปเรียนต่อที่ AIT

ระหว่างเรียนปริญญาเอก คิดว่าได้พัฒนาทักษะอะไรบ้าง  

สิ่งที่ได้จริงๆ เลยคือ แนวคิด ความรับผิดชอบ และหลักๆ เลย คือ ความอดทน เพราะกว่าเราจะคิดว่า เราจะทำงานวิจัยเรื่องอะไร มันจะต้องผ่านกระบวนการอ่านงานวิจัยมาเยอะมากๆ และก็ต้องคิดวางแผน ขั้นตอนการทำงานวิจัย ซึ่งกว่าที่เราจะได้โครงร่างงานวิจัย สอบหัวข้อ ทำงานวิจัย เขียนบทความ แก้บทความ จนกว่าจะได้ตอบรับ  ส่งเล่มให้กรรมการภายนอกพิจารณา จนถึงสอบจบ ไม่ง่ายเลย  

สิ่งที่สำคัญคือ การวางแผน การควบคุมเวลา ให้งานแต่ละอย่างมันเป็นไปได้แบบเป๊ะๆ ต้องมีแผนหนึ่ง แผนสอง แผนสาม สำหรับรองรับทุกสถานการณ์ และที่สำคัญต้องอดทน และไม่ท้อถอย ไม่ว่าจะเจอกับอะไรก็ตาม

ระหว่างเรียน พบเจออุปสรรคอะไรบ้าง

จริงๆ ก็มีปัญหาหลายอย่างเลยนะช่วงเรียน มีทั้งมีสาระ และไร้สาระ ตามประสาวัยรุ่นทั่วไป (หัวเราะ) แต่ที่หนักจริงๆ คิดว่าเป็นมรสุมชีวิตเลย คือ ช่วงเทอม 3 หรือปีที่ 2 ของการเรียน ซึ่งควรจะต้องสอบหัวข้องานวิจัย แต่ช่วงนั้น ประสบอุบัติเหตุมีปัญหาเกี่ยวกับกระดูกสันหลังค่ะ ทำให้ไม่สามารถนั่งทำงานได้ จนกระทั้งต้องขอพักการเรียนในเทอมที่ 3

ตอนนั้นก็เครียดมากนะ ไหนจะอยากทำงาน ไหนจะปวดหลัง คือแบบเดินยังเจ็บเลย นั่งทำงานไม่ได้ ต้องเอาโต๊ะญี่ปุ่นมาคร่อมบนตัวที่นอนบนเตียง เอาโน๊ตบุ๊คมาตั้ง เพื่อที่จะพยายามทำงาน แต่ก็ฝืนไม่ไหว ต้องกลับไปพักรักษาตัวที่บ้านอยู่ประมาณเดือนนึง ตอนปลายเทอมถึงได้ตัดสินใจขอดรอปในเทอมนั้นไป

พอกลับมาอีกที ก็ยังต้องกายภาพทุกวัน และต้องพยายามทำงานด้วยวิธีการเดิม หรือใช้การใส่ support ที่หลัง นั่งทำงานก็ต้องลุกเดินเป็นพักๆ

แต่สุดท้าย ก็ได้สอบหัวข้อ ตอนเทอมที่ 4 ค่ะ ตอนสอบหัวข้อผ่าน อาจารย์ที่ปรึกษาก็บอกกรรมการที่สอบวันนั้นว่า เค้าต้องทำงานทั้งๆ ที่มีปัญหาสุขภาพ แต่ว่างานก็อยู่ในระดับที่ดีนะ เราก็เลยรอดตัวมาได้

ตอนที่เจ็บป่วยมากขนาดนั้น ในใจคิดอะไรอยู่คะ

ก็ไม่ท้อใจนะคะ เพราะว่าเราเลือกว่าจะเรียนแล้ว เราก็ต้องทำให้ถึงที่สุด จริงๆแล้วทุกอย่างในชีวิตที่เราจะได้มา มันก็มีทั้งเส้นทางที่ยากและง่าย อะไรที่ง่ายก็เป็นกำไร อะไรที่ยากก็ยิ่งเป็นกำไร ถ้าเราไม่รู้จักความลำบากเราก็จะไม่รู้ว่าความสบายเป็นยังไง

เราต้องเรียนรู้ที่จะอยู่กับความยากลำบากให้ได้ ต่อไป ถ้าเราต้องเจออุปสรรคไม่ว่าจะยากหรือง่ายกว่านี้ เราก็จะได้รู้ว่าจะทำยังไงที่จะผ่านมันให้ได้ แค่ต้องไม่ท้อถอยแค่นั้นเอง

หลังจากผ่านปัญหาครั้งนั้น มีอุปสรรคอะไรอีกไหม

ก็น่าจะเป็น ตอนที่ได้รับผลจากวารสารที่เราส่งบทความไปค่ะ คือ ตอนที่เราส่งบทความไปวารสารครั้งแรก ก็เหมือนเด็กอนุบาล ไม่ค่อยรู้เรื่องอะไร เพียงแต่อาจารย์ที่ปรึกษาก็จะสอนเราว่า เลือกวารสารยังไง ควรต้องเข้าไปอ่านว่า การเขียนของบทความที่ลงวารสารนี้เป็นประมาณไหน หัวข้อของเราสอดคล้องกับขอบเขตของวารสารไหม

ตอนนั้นอาจารย์ก็เลือกวารสารมาให้นะ เราก็ส่งๆ ไป รอบแรกมา ส่งไปสามเดือน กลับมา Reject จ้า ส่งไป 10 หน้า Reject แบบได้ Comment มา 4 หน้า คืนนั้น ทำไรไม่ได้เลย สติ สมองไปหมด มึนๆ อึนๆ เสียศูนย์ไปพักนึงเลยนะ

ก็เลยไปคุยกับอาจารย์ อาจารย์ก็แนะนำว่า ไม่เป็นไร เราก็แก้ตาม Comment แล้วส่งไปใหม่ เหมือนให้เราคิด Positive ว่า Comment ที่ได้จาก Reviewer สมเหตุสมผลนะ เราแก้ได้ เราก็น่าจะมีโอกาสได้ตีพิมพ์ อาจารย์มาแอบบอกว่า วารสารที่เราส่งไป Impact มันเยอะ รุ่นพี่เราเคยส่งไปก็ Reject เหมือนกัน แต่อาจารย์อยากให้เราลอง  เราเลยต้องเอาใหม่ ก็แก้ๆ ไปทุก Comment แล้วส่งกลับไปใหม่ รออีกสามเดือน ก็ได้ตอบรับเลย…

ถ้าย้อนเวลากลับไปได้ คงอยากบอกตัวเองว่า ผ่านมาได้ไงอะ แบบภูมิใจกับตัวเองนะ อันนี้ไม่ได้หมายความว่าเราดีหรือเก่ง หรือเจ๋งกว่าคนอื่นนะ แต่แค่ภูมิใจที่เราทำได้แค่นั้น เพราะคงมีคนอื่นที่เจออะไรร้ายกว่าเรา แต่เค้าก็ผ่านมันไปได้เหมือนกัน

คิดว่าอะไรที่ทำให้เราผ่านมาได้

จากเรื่องที่เราเจอหนักๆ มาสองเรื่อง ซึ่งมีสาระนะ ไร้สาระนี่เยอะมาก แต่ไม่เล่า (หัวเราะ) การที่เราสามารถผ่านความยากลำบากตรงนั้นมาได้เลย คือ ความอดทนนะ ไม่ย่อท้อ และก็สู้

อันนี้คิดว่า ได้มาจากสมัยเป็นนักกีฬา เพราะเราเป็นนักกีฬามาก่อน เราก็เลยเอาความสู้ ความอดทน มาจากสมัยที่เราต้องฝึกซ้อม ต้องไปแข่งกีฬามั้ง ปัจจุบันก็ยังชอบเล่นกีฬาอยู่

ปัจจัยอะไรที่ทำให้คุณเรียนสำเร็จ

เราคิดว่า เราเป็นคนแบบทำอะไรต้องทำให้ได้ ทำให้มันจบๆ ไป ไม่ปล่อยค้างคา และที่สำคัญจริงๆ เราเชื่ออยู่อย่างหนึ่งนะ คำพูดว่า ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั่น มันอาจจะดูเก่า แต่สำหรับเรา มันก็คล้ายๆ กัน เรามักคิดว่า ไม่มีอะไรที่เราทำไม่ได้หรอก ถ้าเราพยายาม ถ้าวันนี้ทำไม่ได้ พรุ่งนี้ก็ต้องได้ ถ้าพรุ่งนี้ไม่ได้ วันต่อๆ ไปก็ต้องได้ซักวัน ถ้าเราไม่หยุดซะก่อนนะ

เพราะงั้น เวลาเหนื่อยๆ ท้อๆ ก็จะบอกตัวเองว่า นอนไป ตื่นเช้ามา ก็เอาใหม่ ชีวิตยังมีพรุ่งนี้เสมอ ยืมเพลงพี่ตูนมา (หัวเราะ) อีกอย่าง เรามักจะคิดเสมอว่า อะไรก็ตาม ที่เราคิดจะทำ แสดงว่าเราต้องคิดแล้วว่า ทำได้ เพราะงั้น ต้องทำให้ดีที่สุด ทำให้เต็มที่ ผลจะเป็นไงก็ช่าง แต่ถ้าอะไรก็ตามที่เราไม่อยากทำ ไม่ตั้งใจทำ จะให้มันได้ผลดี มันก็เป็นไปไม่ได้หรอก ถ้าเป็นแบบนั้น ก็ไม่ต้องเสียใจหรอกนะ ถ้ามันจะแย่ ถ้าจะทำอะไรต้องทำให้เต็มที่ที่สุด

นอกจากความเชื่อส่วนตัวแล้ว ที่ต้องขอบคุณคือ ครอบครัว เพราะเป็นกำลังใจที่สำคัญมาก มาเข้าใจว่า คนสุดท้ายที่จะอยู่ข้างเราจริงๆ ในวันที่เราคิดว่าไม่มีใคร ก็มีแค่ครอบครัวนี่แหละ

ปัจจุบัน ได้ใช้ทักษะ ความรู้จากการเรียนมาประยุกต์ใช้กับงานอย่างไรบ้าง

เอาจริงนะ การเรียนนี่สบายกว่าการทำงานเยอะมากๆ สิ่งที่เราว่า โหดและลำบากสมัยเรียน มันเทียบไม่ได้ กับการทำงานจริงเลย เพราะงั้น ตอนเรียนเนี่ย มันก็ช่วยให้เรารู้จักการคิด วิเคราะห์ปัญหา ที่เกิดขึ้นเวลาทำงานนะ และสามารถทำให้เราหาทางออก หาวิธีแก้ไข ทำให้การทำงานมันไปได้ราบรื่น

ส่วนความรู้เชิงวิชาการ มันได้ใช้เต็มๆ แหละ เพราะเราเป็นอาจารย์ พอมาเป็นอาจารย์จริงๆ ความรู้ที่เราเรียนมาสมัยเรียนมันก็แค่พื้นฐานนะ การเอาความรู้ ทฤษฎีที่เรียนมาไปใช้กับของจริงได้ต่างหาก ที่เป็นเรื่องสำคัญ

อยากฝากอะไรสำหรับผู้ที่กำลังเรียนปริญญาเอกอยู่บ้าง

สำหรับสิ่งที่อยากจะฝากให้คนที่กำลังเรียนปริญญาเอกทุกคนนะ อยากจะให้ทุกคนเชื่อมั่นในตัวเอง และต้องคอยให้กำลังใจตัวเองนะ ไม่ว่าจะเจออะไรยากลำบากแค่ไหน ใจของเราสำคัญที่สุด รักษาใจให้ได้มั่นคง เพราะเราเลือกแล้วที่จะมาทางนี้

สิ่งที่เราเลือกคือเหมาะกับเราแล้วละ ขอให้เชื่อว่า ถ้าเราไม่ยอมแพ้ เราต้องสำเร็จได้แน่ ถึงแม้เราจะล้มวันนี้ เราก็ยังลุกได้นะ ล้มหลายครั้ง ก็ต้องลุกทุกครั้งนะ ห้ามนอนแบบไม่อยากลุกนะ  

เพจก็แค่ปริญญาเอก ขอขอบคุณการแบ่งปันประสบการณ์การเรียนปริญญาเอกของ ดร.เจน มากค่ะ

เพจก็แค่ปริญญาเอก ยินดีเปิดพื้นที่สำหรับการแบ่งปันประสบการณ์การเรียนปริญญาเอก เชิญชวน inbox มาหาเรา เพื่อแบ่งปันประสบการณ์ให้กับเพื่อนๆคนอื่นกันค่ะ

แขกรับเชิญคนต่อไปจะเป็นใคร ติดตามได้ที่นี่ ที่เดียว!!