หลายคนด่วนตัดสินใจสมัครเรียน เพราะเข้าใจว่าการเรียนต่อปริญญาเอก คือ การเรียนที่ไล่ลำดับมาเรื่อยๆ จาก ตรี สู่ โท “ก็ควรไปสู่ เอก?!”

หรือเห็นว่า การเรียนต่อปริญญาเอก คือ “สิ่งที่น่าจะทำ” หลังจากจบปริญญาโทมาแบบ “ชิลล์ๆ”

หรือ บางคนเลือกเรียนปริญญาเอก เพราะเหตุผลอื่นๆ เช่น เบื่องาน เซ็งชีวิต แก้เหงา ฯลฯ

การตัดสินใจเรียนปริญญาเอกด้วยใจที่กระหายในความรู้ อยากพัฒนาตัวเอง เป็นสิ่งดี

แต่ การเข้าใจถึง “ธรรมชาติ” ของปริญญาเอกก่อนตัดสินใจ เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่จะทำให้การเดินทางครั้งนี้เต็มไปด้วยความมั่นใจ ลดความเสี่ยงของการล้มแล้วลุกไม่ขึ้นระหว่างทาง

เพราะการเรียนปริญญาเอกมีความแตกต่างอย่างมีนัยยะสำคัญกับการเรียนในทุกระดับที่ผ่านมา และทุกการลงทุนมีความเสี่ยง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจ

‪

1. คุณมีความสนใจและต้องการพัฒนาตนเองผ่านการทำวิจัยที่เกี่ยวข้องอยู่กับแนวคิด ทฤษฎี หนังสือ ตำรา บทความทางวิชาการ และข้อมูลต่างๆจำนวนมาก

2. คุณมีความสนใจที่จะศึกษาองค์ความรู้ในสาขาวิชาใดวิชาหนึ่งอย่างลึกซึ้งจนสามารถต่อยอดสร้างองค์ความรู้ใหม่ที่มีคุณูปการต่อสาขาวิชานั้นๆได้

3. คุณมีความหลงใหลในหัวข้อวิจัยเรื่องใดเรื่องหนึ่งมากพอที่จะอยู่เพื่อค้นหาคำตอบในเรื่องเดียวนั้นเป็นระยะเวลา 3 – 5 ปี

4. คุณต้องการที่จะพัฒนามุมมองความคิดเชิงวิเคราะห์และสังเคราะห์ ให้มีความลุ่มลึก เป็นระบบ และมีโครงสร้างที่ชัดเจน

5. คุณสามารถน้อมรับฟังคำวิพากษ์วิจารณ์ต่างๆต่องานของคุณ และพร้อมที่จะลงมือแก้ไขเพื่อสิ่งที่ดีที่สุด

6. คุณสามารถที่จะริเริ่มงานต่างๆด้วยตนเอง คิดเอง ทำเอง พึ่งพิงตนเอง และมีวุฒิภาวะพร้อมที่จะเผชิญและแก้ไขปัญหาด้วยตัวเอง

7. คุณมีความอึดและอดทนเพียงพอกับวงจรชีวิตที่ประกอบไปด้วย การอ่าน คิด เขียน แก้ไข ปรับปรุง…อ่าน คิด เขียน แก้ไข ปรับปรุง…วงจรที่จะหมุนซ้ำๆ แบบนี้ตลอดช่วงระยะเวลาของการเรียน (หรืออาจจะตลอดไป หากคุณได้เลือกเดินบนเส้นทางนี้แล้ว)

8. คุณมองเห็น “คุณค่าที่แท้จริง” ของการเรียนปริญญาเอก รู้เป็นอย่างดีว่าสิ่งที่เลือกทำมีประโยชน์กับตัวเอง ผู้อื่น และสังคมในวงกว้าง เพราะการได้เลือกทำในสิ่งที่คุณมองเห็นประโยชน์และคุณค่า จะเป็นแรงขับเคลื่อนที่ดีที่จะทำให้คุณตั้งใจทำสิ่งนั้นอย่างเต็มที่ โดยไม่หวั่นเกรงอุปสรรคใดๆ และสามารถเดินถึงเส้นชัยในที่สุด

อย่างไรก็ดี คุณไม่จำเป็นต้องมีครบทั้ง 8 ข้อ ถึงจะเริ่มเรียนปริญญาเอกได้ ทุกอย่างสามารถเรียนรู้และฝึกฝนได้ ในช่วงระยะเวลา 3-5 ปีของการเรียน

ขอแค่ผู้คิดจะเรียน เข้า “ใจ” และ มี “ใจ” ตั้งต้น ที่ถูกต้อง

ท้ายสุดนี้ การเรียนปริญญาเอกเป็นสิ่งที่ไม่มีการตัดสิน “ใจ” แทนกันได้

การเลือกที่จะเรียนหรือไม่เรียน อาจกลับมาอยู่แค่ที่ “การฟังเสียงหัวใจตัวเอง”

เข้าใจ “ธรรมชาติ” ของการเรียนปริญญาเอก เข้าใจ “ธรรมชาติ” ของตัวเอง

คำตอบที่ “ใช่” อยู่ที่ “ใจ”

#JustaPhD